روغن هیدرولیک
روغن هیدرولیک روغنی است که در سیستم انتقال نیروی هیدرولیک استفاده شده و دارای خاصیت چربکاری هم است و ضمنا میباید در فشارهای بالا مقاوم بوده و خواص خود را از دست ندهد.
سیستم ترمز هم از نوع سیستم هیدرولیک است.
به این صورت که شما وقتی پدال را فشار دادید روغن ترمز در مدار کم و زیاد میشود.
از روغن هیدرولیک به دو منظور زیر استفاده می شود:
– انتقال فشار پمپ هیدرولیک به ادوات دستگاههای سنگین
– سهولت در تغییر خط سیر یا فرمان بعضی از وسایل سنگین
هرگاه در سیستم هیدرولیک از روغن رقیقتر بکار رود بعلت کم شدن فشار، راندمان پمپ پایین آمده و درجه حرارت بالا میرود.
همچنین روغن هیدرولیک رقیق از گوشه و کنار واشرها و مجاری روغن به خارج نشت نموده و موجب خرابی پمپ میشود.
روغن هیدرولیکی که در پژو ۲۰۶ استفاده میشود Dexton ATF-II که میزان روغن هیدرولیک در این ماشین ۱ لیتر است.
ویژگیهای روغن هیدرولیک (بخش اول)
۱- قابلیت روانکاری رضایت بخش برای کاهش سایش اجزای متحرک بر هم ساینده. روغن بایستی در هر دما و فشاری، این ویژگی را حفظ کنند.
۲- استحکام لایه نازک روانکاری باید چنان زیاد باشد که این لایه از هم گسیخته نشود زیرا در غیر این صورت اصطکاک و سایش اجزای متحرک زیاد میشود.
۳- ترکیب روغن بایستی از لحاظ شیمیایی پایدار باشد.
و این ویژگی در هر دما و فشاری از کار سیستم حفظ شود، روغن نباید در اثر وجود اکسیژن تشکیل لجن بدهد.
۴- تغییرات لزجت روغن در اثر تغییر دما باید حتی الامکان کم باشد ، به بیان دیگر روغن بایستی لزجت ثابتی داشته باشد.
۵- مقدار لزجت روغن برای هر کاربرد بایستی مناسب باشد. معمولاً مقدار مناسب بین ۳۰mm²/s 20 تا mm²/s50 می باشد.
لزجت خیلی بالا سبب ایجاد اصطکاک داخلی روغن و در نتیجه °c در دمای افت فشار و توان سیستمهای محرک میشود.
۶- کشش سطحی روغن هیدرولیک باید ناچیز باشد تا کف نکند.کف زایی روغن میتواند سبب اتلاف توان، ایجاد خلاءزایی و زیانهای ناشی از آن شود.
۷- روغن باید فقط با مقدار کمی آب، امولسیون تشکیل دهد زیرا در غیر این صورت این، لزجت آن تغییر خواهد کرد.در شرایط کاری باید آب نفذ کرده در روغن، آسان و سریع از روغن جدا شود.
۸-در دمای کار سیستم نباید از روغن بخارات زیان آور متصاعد شود. همچنین با هیچ مادهای که سبب تولید چنین بخارات خطرناکی میشود نباید مخلوط شود.
۹- ظرفیت گرمایی ویژه روغن باید زیاد باشد تا بتواند گرمای تولید شده را مهار کند.
۱۰- مواد جامد موجود در روغن بایستی به حداقل برسند تا سبب انسداد سیستم در مجاری باریک و در نتیجه اختلال سیستم نشوند.
۱۱- روغن بایستی از خوردگی اجزای ساینده و حساس جلوگیری کند.
برای کاهش نفوذ هوا در روغن بایستی اقدامات زیر بعمل آید
– اتصالات خط مکش که همیشه تحت خلاء هستند باید به خوبی آب بندی شوند.
– انتهای خطوط برگشت روغن بایستی درون مخزن و زیر سطح روغن قرار گیرد.
– لوله کشی سیستم هیدرولیک باید به گونهای باشد که در هیچ قسمتی از آن هوا محبوس نشود.
ویژگیهای روغن هیدرولیک (بخش دوم)
۱۲- روغن نباید بر اجزای حساس سیستم انتقال قدرت هیدرولیکی مانند شیلنگها، رینگها و پکینگها اثر خورندگی داشته باشد.
همچنین برای اجزای آب بندی مانند کاسه نمدها نیز این مورد صادق است.
۱۳- روغن باید در صورت گرم شدن یا اکسیداسیون سریع ، خواص مکانیکیاش را از دست ندهد.
۱۴- دوام روغن باید حتی الامکان زیاد باشد.
۱۵- روغن نباید هوا جذب کند یا تشکیل کف بدهد. تشکیل کف بایستی بسختی انجام و دفع هرچه سریعتر باشد.
هوا سبب اکسایش سریع روغن میشود. هر چه سطح تماس روغن با هوا کمتر باشد هوای کمتری جذب روغن میشود.
۱۶- روغنهای هیدرولیک نباید سبب خطر آتش سوزی شوند یعنی نقطه اشتعال و احتراق آنها باید بالا باشد.
۱۷- نقطه ریزش روغنها باید در حد امکان پایین باشد. بویژه برای سیستمهایی که در جاهای سرد کار می کنند.
به همین دلیل در سیستمهای هواپیمایی ۶۰- که غالباً مخلوطی از روغنهای معدنی، همراه °c از روغنهایی با نقطه ریزش گلیسیرین، الکل و نفت چراغ هستند استفاده میشود.
۱۸- روغنها باید دارای قابلیت دفع آب و هوا باشند.
۱۹-روغنها نباید اثر سوء بر سلامت کارگران داشته باشد.
هیچ روغنی پیدا نمیشود که یکجا همه ویژگیهای فوق را داشته باشد.
پرکاربردترین روغنهای معدنی در سیستمهای هیدرولیک تلفیق بهینهای از این ویژگیها را دارند.
با استفاده از مواد افزودنی مخصوص میتوان روغنهای معدنی را برای هر کاربرد خاص آماده کرد.
کلا سیستم هیدرولیک در فرمان برای نرمتر شدن فرمان هست که چرخش فرمان با کمک روغن هیدرولیک انجام میشود.
پمپ هیدرولیک وظیفه پمپاژ و حرکت و چرخش روغن هیدرولیک داخل مدار را انجام میدهد.
البته خودروهای جدید خارجی به صورت یک موتور الکتریکی به سیستم هیدرولیک اضافه شده است.
