کاسهنَمَد
( Radial shaft seal )
کاسهنَمَد یا درزگیر قطعه ای برای جدا سازی دو قطعه که حرکت دورانی دارند و یا در حالت ساکن اند، می باشد .
به کاسه نمد اصطلاحا آب بند نیز گفته می شود .
و از نشت سیال به بیرون از پوسته جلوگیری می کند .
در حقیقت در قدیم « کاسه نمد » قطعه ای متشکل از سه قطعه فنر ، واشر کاسه ای شکل فلزی و نمد
فشرده بوده که مانع از نشت سیالات در قطعات مکانیکی و دستگاه ها می شود.
اما امروزه هر یک از واشر های لاستیکی گرد در اندازههای مختلف که در دستگاه های صنعتی و مکانیکی
مختلف مثل موتور اتومبیل و انواع خودرو ، برای پیشگیری از نفوذ روغن
به بیرون به کار میرود ، عموماً کاسهنمد نامیده میشود .
کاسه نمد در خودرو های سبک و سنگین و در انواع ماشین آلات صنعتی ، کشاورزی ، راهسازی و… کاربرد دارد.
به طور کلی می توان گفت که هر وسیله که دورار باشد و دارای حرکت ،
و نیاز به روغن کاری و آب بندی داشته باشد، نیاز به کاسه نمد یا درزگیر هم دارد.
چند مثال از نمونه کاسهنَمَد های موجود
کاسهنمد دو فنره ( در کمک فنر خودرو ها ، موتور سیکلت و… )
این کاسه نمد در قسمت های شافت که حرکت رفت و برگشتی دارند دیده می شود.
پیستون کمک فنر درون یک محفظه بسته (تیوپ) فلزی که حاوی یک سیال هیدرولیکی (عموماً روغن) است ،حرکت مینماید.
اطراف محل حرکت میله به داخل و خارج محفظه به وسیله یک کاسه نمد کاملاً آببندی شده
و سیال تحت فشار ، امکان خروج از محفظه را دارا نیست.
گسیختگی کاسهنمد باعث نشتی روغن
از کمکفنر میشود، هر گاه نشتی از کمک فنر دیده شد ، زمان تعویض آن است.
کاسهنمد فانوسی
لولهای از فلز ارتجاعی موجدار است که واشر لاستیکی در آن قرار میگیرد.
این کاسهنمد اطراف گلویی میللنگ و بدنه کمپرسور را آببندی میکند.
کاسهنمد کمپرسور
مانعی بدون نشت و نفوذناپذیر است که بین میللنگ و بدنه کمپرسور قرار میگیرد.
جنس و متریال برخی از انواع کاسه نمد و وظیفه آن ها به شرح زیر است :
- متریال NBR : ضد روغن
- متریال NR : شرایط معمولی
- متریال EPDM : ضد اسید و مقاوم در برابر آب شور دریا
- متریال NR+PBR : ضد سایش
- متریال VAITON : ضد روغن ، ضد حرارت و مقاوم در برابر عوامل شیمیایی و سایش
- متریال KALREZ : ضد روغن و حرارت و مقاوم در برابر عوامل شیمیایی و سایش
- متریال ACM : این نوع کاسه نمد ها مقاومت بسیار بالایی دارند و مواد تشکیل دهنده ی آنها ترکیبی از NBR و لاستیک اکرلیک است. عملکرد دمایی آنها تا دمای ۱۵۰ درجه سانتی گراد می باشد.